zawiesić się
  • zostać się
    24.06.2004
    24.06.2004
    Witam serdecznie.
    Bliska mi osoba notorycznie używa wyrażenia zostało się, np.: „Zostało się jeszcze trochę kawy” czy też „Marek został się jeszcze na basenie”. Czy jest to poprawne? Proszę o odpowiedź. Dziękuję i pozdrawiam.
  • Oznaczenia pyłu zawieszonego

    7.03.2024
    7.03.2024

    Dzień dobry!

    Trafiłem ostatnio na informację, że zapis typu „PM 2,5” (chodzi o pył zawieszony) wymaga albo zapisu ze spacją przed liczebnikiem (jak wyżej), albo umieszczenia liczebnika (czyli „2,5”) w indeksie dolnym. Czy rzeczywiście tak jest? Jeśli tak, z czego wynika konieczność zapisu właśnie w indeksie dolnym?

  • Inna sprawa to (,) czy…
    8.07.2015
    8.07.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja w zdaniu „Czy ma to wpływ na ludzkie zachowania, to inna sprawa”. Gdyby zamienić kolejność członów oddzielonych przecinkiem, widoczna byłaby podrzędność frazy „Czy…” i konieczność przecinka, więc chyba powinien się znaleźć również w wyjściowej wersji? A co ze zdaniem „Inna sprawa to czy ma to wpływ na ludzkie zachowania”?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Interpunkcja zwrotów z imiesłowami na -ąc, -łszy, -wszy

    23.02.2024
    23.02.2024

    Szanowna Poradnio,

    czy w zdaniach z imiesłowowymi równoważnikami zdań typu:

    Piotr(,) strzeliwszy, nie trafił.

    Piotr(,) strzelając, zawsze trafiał.

    ...przecinek (,) jest obligatoryjny, uznaniowy czy błędny?

    Z poważaniem

    T.M.

  • kij i marchewka
    5.10.2010
    5.10.2010
    Co oznacza zwiazek frazeologiczny metoda kija i marchewki? Nie jestem pewna, czy związek brzmi dokładnie tak, ale na pewno jest w nim kij i marchewka :)
    Serdecznie pozdrawiam i dziękuję.
    Z poważaniem,
    Agnieszka Zawadzka
  • Dokonany zawrzeć
    14.11.2018
    14.11.2018
    Czym gramatycznie i co oznaczają sformułowania: (1) umowach zawieranych, (2) umowach zawartych?

    umowy zawierane

    Kontekst:
    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Czym jest słowo zawieranych? Czy jest to strona bierna czasownika, czy imiesłów przymiotnikowy bierny (niedokonany żeński w liczbie mnogiej). Jak określa czynność? Czy jest to czynność dokonana czy niedokonana? A może jest to cecha umowy? Czy ta umowa jest już zawarta, czy jeszcze nie? Czy zdanie dotyczy umów już zawartych czy tylko zawieranych?

    umowy zawarte

    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie używaniu nieuczciwych warunków w umowach zawartych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Tu rozumiem, że jest to przymiotnik – pewna cechy umowy, która jest zawarta i wywołuje skutki prawne.

    Z wyrazami szacunku,
    Ryszard Styczyński
  • Dwukropek w wyroku sądowym

    8.04.2024
    8.04.2024

    Dzień dobry, jako prawnik mam problem z interpunkcją urzędowego tekstu.

    W wyrokach sądowych wszelkich instancji tradycyjnie używa się zwrotu „Sąd zważył, co następuje:”, co jest wstępem do szerokiego przedstawienia prawnych motywów wyroku — nie jako wyliczenie, ale jako ciągły, czasem kilkustronicowy tekst. Czy użycie dwukropka na końcu zwrotu jest w takiej sytuacji prawidłowe? Może raczeń powinno używać się wówczas kropki? A może dwukropek jest poprawnie użyty tylko wówczas, gdy później następuje zdanie w rodzaju „powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości” lub „apelacja jest bezzasadna”?

    Z poważaniem

    Piotr

  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • pauza na końcu urwanej kwestii dialogowej
    4.12.2015
    4.12.2015
    Czy w dialogu powieściowym dopuszczalne jest stosowanie znaku pauzy na końcu urwanej kwestii (jako jedynego znaku interpunkcyjnego)? Chodzi o sytuację, gdy jedna osoba przerywa drugiej. Utwór jest tłumaczony; w oryginale angielskim stosowany jest zarówno wielokropek (gdy postać zawiesza głos), jak i myślnik (gdy wypowiedź zostaje gwałtownie przerwana). Wydaje mi się, że zasada nr 393 SO PWN dopuszcza takie użycie („…wielokropek może być zastępowany przez […] myślnik”).
  • Rozprawka
    1.04.2019
    1.04.2019
    1. Czy użycie w rozprawce pisanej przez gimnazjalistę wyrażenia namieszać w życiu w kontekście magii, która od czasu do czasu objawia się, by namieszać nam w życiu (tak brzmi fragment zdania z rozprawki) jest jednoznacznie błędem językowym?
    2. Czy błędem językowym jest użycie w rozprawce wyrażenia tylko i wyłącznie?
    3. Czy błędem językowym jest użycie w ostatnim akapicie rozprawki wyrażenia Podsumowując, granica między światem realistycznym (…).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego